Beslissing over Borssele 'nog dit jaar'.
In een brief aan de Kamer schrijft het kabinet dat het definitieve besluit over de toekomst van de kerncentrale in Borssele naar verwachting eind dit jaar valt. De komende maanden zijn om aanvullende gesprekken te voeren met de eigenaar van Borssele (EPZ) en de aandeelhouders (Delta en Essent) over welke extra inspanningen zij voor duurzame energie willen leveren, mocht de centrale langer openblijven. Bovendien wil het kabinet een analyse hebben van de maatschappelijke kosten en baten bij sluiting dan wel langer openhouden in 2013. Daarbij wordt gekeken naar ongevalsrisico, radioactief afval, proliferatie, terrorisme en CO2-uitstoot.
De juridische adviezen die het kabinet heeft ingewonnen, maakt het kabinet nog niet openbaar. De Tweede Kamer heeft daarom wel verzocht, maar het inwilligen van dit verzoek zou de juridische positie van de Staat kunnen schaden, aldus Van Geel.
Greenpeace stelt in een, twee dagen eerder gepubliceerd, juridisch advies, dat er geen redenen zijn om bij sluiting van de kerncentrale Borssele in 2013 een hoge schadevergoeding aan de EPZ toe te kennen. Nodig daarvoor is wel dat de regering publiekelijk en consequent moet vasthouden aan de in het regeerakkoord vastgelegde sluitingsdatum van 1 januari 2013. De EPZ kan daar rekening mee houden en de “voorzienbaarheid van de schade leidt tot vergaande beperking van de omvang van de schadevergoedingsplicht.” De beste oplossing is sluiting via de Kernenergiewet: “Gelet op de ruimte die aan de Staat toekomt om middels wetgeving regulerend op te treden, is de kans dat de EPZ langs deze weg haar eventuele schade vergoed krijgt (of dat de Kernenergiewet door de rechter buiten toepassing wordt gelaten) niet groot.”
Greenpeace schildert grote scheur op koepel
Enkele actievoerders van Greenpeace hangen op de koepel van de kerncentrale in Borssele grote doeken en schilderen daar grote scheuren op om te laten zien dat openhouden van de kerncentrale onverstandig is. Zo'n 40 activisten kunnen vrij gemakkelijk via ladders over de hekken op het terrein komen, de bewakingsdienst vol verbazing achter zich latend. De activisten zijn verkleed als kernafval-vaatjes en protesteren tegen het opleven van de discussie over kernenergie en de ontkenning van de problemen: Kernenergie is niet veilig, en er is ook geen oplossing voor het afvalprobleem. December 2007 wordt Greenpeace veroordeeld tot het betalen van 140.000 euro schadevergoeding aan de EPZ voor deze actie.
D66 akkoord met langer open blijven van Borssele
De D66-fractie is "onder voorwaarden" bereid de kerncentrale Borssele langer open te houden als daar "forse investeringen" in duurzame energie tegenover staan. Daarmee is ook de in het regeerakkoord vastgelegde datum van 2013 van tafel (over welk onderhandelingsresultaat D66 nog zo trots was!). 'Forse investeringen' in duurzame energie gaat over een 'paar honderd miljoen' (300 miljoen). “Kernenergie is onacceptabel en daarom moet Borssele dicht“ heette het nog in het D66 verkiezingsprogramma. De spagaat van de partij is compleet als op 5 november ook het partijcongres akkoord gaat.
CDA: kernenergie als 'tussenoplossing'
In het Manifest duurzame ontwikkeling en Energierapport pleit het CDA voor kernenergie als "tussenoplossing naar schone energie." De bouw van nieuwe kerncentrales moet daarbij niet uitgesloten worden.
Een "ambitieus en actiegericht beleid" noemen ze het zelf. “Energiebesparing: 2% in 2010 (of zoveel eerder als mogelijk). Burgers en bedrijven aanspreken op energiezuinig consumeren en produceren.” De premier zegt bij de aanbieding: “Kernenergie heeft voor- en nadelen. Het voordeel is dat het schoon is, nadeel is het afval.” Op 5 november zal het CDA-kongres er over beslissen. Een week eerder had Van Geel, (CDA), al een voorschot genomen: hij zegt op een congres van EnergieNed dat kolen, net als kernenergie, een “essentiële rol“ zullen spelen in de transitie naar een duurzame energiehuishouding.
Energierapport "Nu voor later'
Minister Brinkhorst (EZ) publiceert ‘Nu voor later’ het Energierapport 2005, waarin kernenergie een bescheiden rol speelt (1,5 pagina), met als conclusies: meer energiebesparing, groter aandeel duurzame energie; meer innovatie en spreiding van energiebronnen zijn noodzakelijk. “Naast kolen is kernenergie in Europa van blijvende betekenis ter overbrugging naar een duurzame energiehuishouding. Bouw van nieuwe centrales in Nederland ligt om diverse redenen niet voor de hand.” “Maar gelet op de voorzieningszekerheid op langere termijn kan het kabinet een toename van het gebruik van kernenergie niet uitsluiten". En stelt heel duidelijk dat “het initiatief aan de marktpartijen“ is. Verder zal het nucleaire onderzoek op peil worden gehouden, omdat “het kabinet hecht aan het behoud van de bestaande nucleaire expertise.” Er worden “randvoorwaarden“ aangekondigd zodat “glashelder“ is waar “eventueel“ te bouwen kerncentrales in de toekomst aan moeten voldoen, waarbij de aandacht in het bijzonder uit gaat naar financiële zekerheid van de “afvalproblematiek en de nazorg.” Intussen wil de regering wel de zeggenschap over de bodem naar zich toetrekken. Zo staat het in de Mijnbouwwet. Maar het Noorden eist dat de Kamer dit tegenhoudt. Dit gebeurt in maart 2006.
Nu voor later. Energierapport 2005 [pdf]
Raad van State: EPZ hoeft niet te sparen voor ontmanteling
Volgens een uitspraak van de Raad van State hoeft de exploitant van de kerncentrale in Borssele (EPZ) geen geld opzij te leggen voor de kosten van ontmanteling. De Raad van State stelt vast dat de huidige Kernenergiewet geen ruimte biedt om het verschaffen van financiële zekerheid op te leggen. EPZ was in beroep gegaan tegen de nieuwe vergunning voor de KCB, waarin staat dat de exploitant opgedragen wordt 'financiële zekerheid te stellen ter dekking van de kosten die voortvloeien uit het buiten gebruik stellen van de kerncentrale.” Volgens de EPZ is er al 144 miljoen euro opgepot voor ontmanteling, maar is het een beginsel kwestie. Dit zal in de nieuwe KeW beter geregeld worden.
Urenco: vergunning tot 3500 ton
Nadat de Raad van State in oktober de afgegeven vergunning heeft vernietigd, doet Urenco een nieuwe aanvraag en de nieuwe ontwerpbeschikking wordt op 25 februari 2005 afgegeven. Maar tijdens de inzageperiode daarna blijken er ‘omissies’ in de aanvraag te zijn. Als die door Urenco zijn opgelost, wordt er op 7 juni een nieuwe ontwerpbeschikking bekendgemaakt, waar tegen door 223 personen of organisaties bezwaar wordt gemaakt. Op 12 oktober wordt er een vergunning in het kader van de kernenergiewet afgegeven aan Urenco voor uitbreiding naar 3500 ton. Urenco heeft al eerder een vergunning voor 3500ton gehad, maar die werd in april 1991(!) door de Raad van State vernietigd.
Weer uitbreidingsvergunning voor Urenco
Op 19 oktober 2006 vraagt Urenco een vergunning aan voor verdere uitbreiding van de uranium verrijkingsfabriek in Almelo. De SP5 moet uitgebreid worden tot 4500 ton scheidingsarbeid per jaar. Op 25 juni komt de ontwerpbeschikking waaruit blijkt dat het bevoegd gezag “voornemens is de aangevraagde vergunning te verlenen”. Ook wordt de vergunning aangevraagd om de SP4 te decontamineren(de SP-3 is ondertussen helemaal afgebroken, nadat die in september 2005 is stilgelegd). Nadat 398 personen en organisaties bezwaar hebben gemaakt, wordt op 15 oktober door het ministerie van VROM de vergunning aan Urenco verleend.
EC houdt vast aan tijdschema ondergrondse opslag
Na veel kritiek op de EC richtlijn uit januari 2003 dat elk land in 2008 een locatie moet aanwijzen voor de ondergrondse opslag van kernafval, stelde de EC op 8 september 2004 voor dat elke lidstaat “de mogelijkheid moet bestuderen om de voorkeur te geven aan de oplossing van de diepe ondergrondse opslag.” Elke lidstaat moet - als er nog geen ondergrondse opslag is - in een tijdtabel aangeven wanneer een vergunning voor het onderzoek van de gekozen opslagplaats afgegeven zal worden én wanneer de vergunning voor het begin van de opslag verwacht wordt. In november 2005 laat de Europese Commissie weten aan dit plan vast te houden. Finland wil in de 2e helft van 2006 (wanneer het voorzitter is) dit plan weer oppakken en afronden. Er is echter nog steeds geen gekwalificeerde meerderheid voor een verplichtende richtlijn om deze kwestie te regelen (een aantal lidstaten wil dat niet via een richtlijn). Als het plan toch onveranderd aangenomen wordt, moet dus ook de Nederlandse regering weer gaan studeren op opslag in zoutkoepels en kleilagen. Ook kan er vanuit de EC grote druk komen om nu eindelijk eens over te gaan tot proefboringen in de zoutkoepels en ander onderzoek. Niet voor niets houden de plannen immers “een verplichte verhoging van de onderzoeks- en ontwikkelingsinspanning terzake“ in.
Van Geel: rapporten Borssele schadeclaim blijven geheim
De regering blijft weigeren de Kamer inzage te geven in rapporten over de gevolgen van sluiting van Borssele. De regering legt daarmee een kamerbrede motie tot inzage naast zich neer. De rapporten zouden de onderbouwing zijn voor Van Geel’s verklaring dat sluiting van Borssele per 2013 een schadeclaim zou opleveren van "enkele honderden miljoenen tot een miljard". De Kamer heeft al vijf keer om (desnoods vertrouwelijke) inzage gevraagd. Kort voor het zomerreces werd uiteindelijk door de hele kamer de motie aangenomen die de regering nu naast zich neer legt. Volgens Van Geel kent men de essentie van de rapporten en details zouden de positie van de Staat kunnen schaden.