- Nieuwe kerncentrales:
- algemene discussie over het bouwen van een of meerdere kerncentrales, tot het moment dat er een duidelijke locatie genoemd is of een lokatie-gebonden procedure begint
Eerste plannen voor tweede kerncentrale
In Utrecht is een officieus gesprek tussen de elektriciteitsmaatschappijen, RCN, Philips en Neratoom over het Nationaal plan voor de Kernenergie wat EZ in 1965 heeft gevraagd. Tijdens de bijeenkomst meldt de GKN dat het binnenkort offertes aan wil gaan vragen voor de bouw van een 200-300MW grote kerncentrale die economisch elektriciteit moet gaan produceren. Dit zal resulteren in de kerncentrale in Borssele. De IRK adviseert eind van het jaar en is van mening dat de “Nederlandse industrie onder redelijke garanties voor prijzen en opleveringstermijnen deze bouw uitvoert“.
Optie voor Borssele-II
Tegelijkertijd met de order voor de bouw van Borssele neemt de PZEM een optie voor een tweede kerncentrale van Siemens. Siemens (dat fuseert met AEG tot KraftWerk Union –KWU) is blij, zo blijkt later, dat de optie niet werd geconcretiseerd omdat die zeker verliesgevend zou zijn geweest.
Voorkeur voor Nederlandse bedrijven bij bouw volgende centrale
De minister van Economische Zaken (Nelissen) aanvaardt een nota van de Industriële Raad voor de Kernenergie. Het gaat over de wijze van bestellen van de derde kernenergiecentrale en wordt geschreven uit onvrede over de aanbesteding van de kerncentrale in Borssele. Voorgesteld wordt om bij het vragen van offertes en indien bevredigend ook bij het bestellen ervan, zich te beperken tot één of meer groepen van de Nederlandse ondernemingen die een samenwerkingsovereenkomst zijn aangegaan met een voor de elektriciteitsbedrijven aanvaardbare buitenlandse know-how-gever.
Beslissing Borssele-II al genomen?
De Zeeuwse bevolking wordt opnieuw gesterkt in haar vermoeden dat de beslissing over een 2e kerncentrale in Borssele, althans voor wat betreft de PZEM, al genomen is. Op deze prinsjesdag organiseren Péchiney en GS Zeeland in Middelburg samen een persconferentie waarop de plannen voor uitbreiding van Péchiney gekoppeld wordt aan de wens een tweede kerncentrale te bouwen. Een week ervoor had Bakker van de SEP al via de PZC laten weten dat voor het einde van het jaar een beslissing zal moeten worden genomen over de bouw van een tweede kerncentrale. Péchiney maakt ook bekend dat het ontheffing gevraagd heeft van de Kalkar-heffing (maar, naar later blijkt, niet krijgt).
Energiedebat van de Provinciale Staten van Zeeland
De Provinciale Staten van Zeeland gaan na lang debat akkoord met de vestiging van Borssele-II. Op 2 november had een meerderheid van het college van Gedeputeerde Staten zich al uitgesproken voor de bouw van een tweede kerncentrale. In Middelburg is op 10 november gedemonstreerd tegen de mogelijke bouw. Ruim 300 mensen lopen mee onder het motto 'Zeeuwen loop voor je leven'. Er worden meer garanties voor de veiligheid voor de Zeeuwse bevolking, zowel wat betreft de veiligheid van de centrale als wel van het radioactieve afval, geëist.
Handtekeningen tegen Borssele-II
Door de VMZ (Vereniging Milieuhygiëne Zeeland) worden 3.686 handtekeningen tegen de bouw van een tweede kerncentrale in Borssele aan de voorzitter van de Tweede Kamer aangeboden. Men vraagt opnieuw een algemeen moratorium op kernenergie, en veel meer geld voor onderzoek naar alternatieve energiebronnen.
Fusie voor kerncentrale
Er blijken fusieplannen te zijn tussen PZEM, PNEM en PLEM die de bouw van een tweede kerncentrale in Zeeland makkelijker moeten maken. De motieven worden nooit duidelijk genoemd, maar worden wel duidelijk als januari 1976 de fusieplannen worden gestaakt nadat het kabinet Den Uyl besloten heeft om voorlopig geen kerncentrales te bouwen.
Beslissing nieuwe centrales uitgesteld
Onder druk van een mogelijke regeringscrisis stelt de Ministerraad de beslissing over de bouw van kerncentrales weer uit. De energiesituatie is toch niet zo slecht als gedacht, zo is het argument. Wel worden de in de Energienota aangekondigde onderzoeken verder uitgevoerd, maar begin van de bouw in 1977 is volgens Lubbers “niet wel denkbaar”, maar de formulering “in of omstreeks 1985” uit de Energienota kan volgens Lubbers “nog wel gehandhaafd blijven”. Het zal nu een zaak van het volgend kabinet gaan worden en dus, zo verwacht men, een rol in de verkiezingen gaan spelen. Het is een overwinning van de kleinste regeringspartij, de PPR. Wel wordt besloten de ASEV (Aanvullend Structuurschema Elektriciteitsvoorziening) door te laten gaan waarbij vooral de nadruk komt te liggen op mogelijke vestigingsplaatsen van de kerncentrales en de PKB (Planologische Kernbeslissing) te laten volgen.
Op 31 januari staat er een paginagrote advertentie in de landelijke dagbladen waarin 1200 wetenschappers hun bezorgdheid uitspreken over kernenergie. “Leden van de 2de Kamer, geef ons het voordeel van de twijfel!”.
Op 3 februari gaat de Kamer met grote meerderheid akkoord met het uitstel van de kabinetsbesluit tot uitstel tot na de verkiezingen: PvdA. D66, PPR, KVP, ARP en CHU stemmen voor uitstel; VVD, DS70 en GPV tegen.
ASEV: 10 locaties in aanmerking voor bouw
Het Aanvullend Structuurschema Elektriciteitsvoorziening (ASEV) verschijnt met een lijst van 10 mogelijke locaties voor kerncentrales: Eemshaven, Urk, Ketelmeer, Flevopolder, Wieringermeer, Maasvlakte, Tholen, St. Philipsland, Borssele, Bath/Hoedekenskerke Volgens de criteria bevolkingsdichtheid, beschikbaarheid van koelwater en inpassing in de structuur van de elektriciteitsvoorziening gaat de voorkeur uit naar Eemshaven, Urk, Ketelmeer, Wieringermeer en Bath/Hoedekenskerke. Het in juli 1975 gepubliceerde deel A noemde ook nog de nu afgevallen locatie Diemen. Dit betekent dat uit deze 10 een keuze gemaakt moet worden, als er gekozen wordt voor de bouw. Dit kabinet heeft die beslissing uitgesteld tot een volgend kabinet. Tot 1 juli komt er nu een inspraakronde.
Een paar dagen voor de voorlichtingsavonden zouden beginnen (op 13 april), besluit het demissionaire kabinet die uit te stellen tot juni en de termijn voor inspraak tot 1 september. Er is veel kritiek op de ASEV voorlichtingsbrochure ‘Plaatsen voor kerncentrales en wat u daar over te zeggen hebt’. Zo staat bij de gevolgen van een ongeluk bijvoorbeeld dat het aantal “directe sterfgevallen“ een “bruikbare graadmeter“ is.
Groningen en Zeeland tegen vestigingsplaatsen
Nadat GS van Zuid-Holland zich heeft uitgesproken tegen de Maasvlakte doen de Gedeputeerde Staten van Groningen hetzelfde: "een kerncentrale in de Eemshaven is taboe". Het is een reactie op de ASEV waarmee de regering de vestigingsplaatsen aanwijst. GS vindt dat door een kerncentrale andere industrieën (zoals de geplande vestiging van DSM) niet door kunnen gaan.
Twee dagen later, op 21 oktober, vindt de Provinciale Staten van Zeeland dat er in Zeeland geen geschikte plaats is voor een tweede kerncentrale, ook niet in Borssele. Zeeland is na Zuid-Holland en Groningen, de derde provincie met vestigingsplaatsen, die zich uitspreekt tegen de bouw van een kerncentrale. In Zeeland stemmen alleen Boerenpartij, VVD, SGP en GPV tegen de PvdA motie.